هر بیر توپلوما تای آزربایجان توپلومودا اؤزونه اؤزگو بیر دوشونجه سل _کولتورل مئیدانا صاحیبدیر و چالیشیر کی وار اولان قونولاری و سورونلاری بو آلاندا اله آلاراق حل ائتسین.
بونا آزربایجان معنوی دونیاسی یا تورك آزربایجان محورلی دوشونجه سیستئمی و... دئمک مومکوندور.
بو آلاندا اولان بوتون دوشونجه، داورانیش و فعالیت لر ایستر ایسته مز باشقا دوشونجه لر و فعالیت لر له قارشیلیقلی ایلگی ده دیر لر و بیر_بیرینه قارشیلیقلی تاثیر بوراخیرلار.
سورون ایسه او زامان یارانیر کی باشقا آلان و سیستئملرین تمثیل چی لری (داورانیش /دوشونجه /شخصیت اولاراق) وار اولان آزربایجان مئیدانینا کئچیب و بو مئیدانی یؤنه لتمک ایسته ییرلر.
بو ائتگن لر چون باشقا آتموسفر ده بسله نیب و باشقا تورپاقدا عمله گلیب لر و آزربایجانین وار دورومو و میلی حیات خطی ایله تانیش دئییل لر، اؤزلرینی هر نه یی بیلن بیر ماهیت ده فرض ائدیب و آزربایجان معنوی مئیدانینا مبعوث اولموش لار کیمی سانیب و بو مئیدانی اصلاح و یؤنه لتمک ایسته ییرلر.
بو ایسه اساس قارشی دورمالارا باعث اولور. چونکی آزربایجان دا دا بو گون دوشونجه /سیاست /کولتور ساحه لرینده فعال اولانلار اونلاردان چوخ اولماسادا، اونلاردان آز دونیادان خبرلری یوخدور و نه یین نه اولدوغونون فرقینده دیرلر.
آما بیر سیرا فعل و دوشونجه نی آزربایجانین میلی منافعی اوغروندا اولمادیغی اوچون پاس کئچیب و اونلارلا یئرسیز مشغول اولماییرلار.
بو ایسه ترانسفئر شخصلری یالنیشا سالیر کی میلی فعاللار و میلی اؤنجوللر سانکی بونلارین بیلدیکلرینی بیلمیرلر.
اصلینده بیلگی پایلاشیمی راحات اولان بوگونکی دونیادا بیر شئیی درک ائتمک او قدر ده چتین دئییل.
فرق بوندادیر کی آزربایجان معنوی دونیاسیندا تنفس ائدن لر، وار اولان فیکیر و ائیلم لره نیسبت داها چوخ تجربه لری واردیر.
اونلار هامیدان یاخشی بیلیرلر کی وار اولان سؤیلم لر آزربایجانی هارایا آپاریب، نه قازاندیریب یا نه لر ایتیره بیلر آما باشقا مئیدان لاردان گلن ترانسفئرلر ده بو تجربه لر یوخدور و اونلارین فیکیرلری ایله مخالفتی بیلگی سیزلیک دن و عیناد دان قایناقلاندیغینی سانیرلار و نتیجه ده میلی حرکتی "افراطی لییه"،" استراتئژی سیزلییه "و... محکوم ائدیرلر.
تام ترسینه میلی حرکت نه دئدییینی و نه ائتدییی نی هر کسدن داها یاخشی بیلیر. اساس سورون ایسه آزربایجانلی لاشمایان، بو ترانسفئر آزربایجان لی لاردادیر.
