بایراق بیر اؤلکه نین ، بیر میللتین ، میللت و وطن اوغروندا چالیشان و موجادیله آپاران بوتون تشکیلاتلار و قورولوشلارین تمثیلچیسی دیر.
بایراق دئدییمیز ،اساسا فیزیکی اولاراق پارچادان اولوب نئچه اؤلکه آراسی باش وئرن ساواشلاردا ،اینقیلاب لاردا ،یاریشلاردا ،ان اؤن سیرادا اینسانلارین باشی اوزرینده آپاریلان ، بیر اؤلکه نین شهرلرینین هر بیر یئرینده خوصوصی اولاراق میدانلاریندا دالغالانان موختلیف رسمی تشکیلاتلارین بینا لارینین اؤنونده دیره یه آسیلان ،رسمی ایش آداملارینین ماسالارینین اوزرینده اولان ،رسمی گؤروشلرده سانجاق کیمی دؤشه تاخیلان، مکتب لرده میلی مارش اوخودوقجا اوجالیب احترازلانان ،وطن اوغروندا شهید اولانلارین قبیرلرینین اوزرینه سالینان ،اینسانلارین غرورلاندیغى ، اوغروندا جان وئریله ن و اونا آند ایچیله بیله ن قوتسال بیر وارلیقدیر.
بایراق دئدییمیز بیر میلتین میللی کیملیینی ،دیلینی، دینینی، کولتورونو، تاریخینی، سیاسی ایدئولوژیسینی بیر سؤزده بوتون وارلیغینی داشییب، گؤی اوزونده و گؤزلر اؤنونده غورورلا سرگیله نن ندیر.
بایراق بیر میللته کئچمیشینی آنلادان ،بوگونونو یاشادان و گله جه یینی آیدینلاداندیر.
بئله کی بیر میلت بایراغیندا کئچمیشینی و بوگونونو دوشونوب گله جک ده آتاجاغی آددیم لاری پیلانلایار.
بایراق اینسانلاردا، وطنه _ میللته سئوگی و سایغی حیس لری یاراداندیر.
بیر میلت بایراغی دالغالاندیقجا وار اولار، آنجاق موستقیل بیر اؤلکه اولماساندا موباریزه بایراغین اولوب دالغالاناجاقدیر و وارلیغینی بوتون دونیایا ثبوت ائتدیره جک دیر.
اصلینده هر بیر میلتین اؤزونه عایید بایراغی واردیر ،بیزیم کیمی ایشغال آلتیندا اولان میلت لرین بئلهه کیملیینی ایثبات ائدن بیر بایراغی اولمالیدیر.
بوگون آزربایجان ایکی یئره بؤلونسه ده ،قوزئی آزربایجان جومهوریتی بوتؤو آزربایجان بایراغی آلتیندا تمثیل اولونماقدادیر.
بوگونکو موستقیل قوزئی آزربایجانین و سونوندا یاراناجاق بوتؤو آزربایجانیمیزین ،اوچ رنگلی تورک بایراغی رسمی اولاراق ۱۹۱۸جی ایلده علی بی حسین زاده نین اورتدییی فیکیر و آزربایجان جمهوریتینین صدری اولو اؤندر محمد امین رسول زاده نین ایسته یی ایله دولت بایراغی کیمین یارانیب و اوندان سونرا آزادلیق حرکاتینین لیدئری ابولفضل ائلچی بی یین دالغالاندیردیغی بایراق اولسادا اونون تاریخی تورکون تاریخی قدر قدیم دیر.
اوچ زولاقدان عبارت اولان بو بایراغین یوخاری زولاغی گؤی ،اورتازولاغی قیرمیز، آشاغی زولاغی ایسه یاشیلدیر .
قیرمیزی زولاغین اوزه رینده آغ رنگده آی پارا ایله سکگیز قانات اولدوز اولماقدادیر بو بایراقدا اولان هر رنگ و هر سمبولون اؤزونه عایید درین آنلامی واردیر.
بئله کی تورک ایدئولوژیسینی داشییان گؤی (ماوی)رنگ ، آزربایجان خالقینین تورک کؤکنلی اولماسینی بیلدیریر ،بونون یانی سیرا قدیم تورک لرین دینی اینانجلارینا گؤره تانری (گؤی تانری) کیمی خیطاب اولونوردو ،تورک لرده گؤیون ماوی اولدوغو اوچون مقدس سایلیردی بونا گؤره ماوی گؤیون رنگی اولدوغو کیمی تانرینین دا سمبولویدو ؛بیر سؤزله ماوی رنگ اسکی تورک اینانجلارینا گؤره تورکون سمبولو کیمین بایراغیمیزا گلمیشدیر.
بئله جه چاغداشلیق آنلامینی داشیان قیرمیزی رنگ ،معاصیر دئموکراتیک توملوم قورماق معاصیرلشمک دئمک دیر.
بئله کی ۱۸ جی عصرین سونلاریندا فرانسه نین بورژووا اینقیلابیندان سونرا کاپیتالیزمین یارانیشیلا باغلی اوروپا اؤلکه لرینده بؤیوک گلیشمه لر باش وئریب ائله بو زامانلاردا پرولتاریا کاپیتالیزمه قارشی موباریزه آپاردی و بو ایل لرده قیرمیزی رنگ اوروپانین سمبولونا چئوریلدی.
مسلمانلیغی سیمگه له یه ن یاشیل رنگ ایسه ایسلام دینینه اولان اینانجی ایفاده ائدیر.
تاریخ ده سکگیز گوشه لی اولدوزون معناسی بئله آچیقلانیر:
تورکچولوک، ایسلامچیلیق،چاغداشلیق، دؤولت چیلیک، دئموکراتیک لیک، برابرلیک، آزربایجانچیلیق و مدنییت لی لیک دیر و سکگیز گوشه سکگیز تورک میللتینین سمبولودور.
اصلینده باشدا وورغولادیغیم اساس قونویا دؤندویوموزده ایشغال آلتیندا اولان میلت لرین بیله اؤزلرینه آیید بیر بایراغی وار و اولمالیدیر.
بیز گونئی آزربایجان میللتینین موباریزه بایراغیدا، قوزئی آزربایجان و بوتؤو آزربایجان بایراغینین بوتون آنلاملارینی و وارلیقلارینی داشیماقدادیر و گونئی آزربایجان موستقیل اولان گونه دک موباریزه بایراغیمیز اولوب میللتیمیزی اولوسلار آراسیندا تمثیل ائده ندیر.
بو گونکو موباریزه بایراغیمیز و میللی حرکتیمیزین بایراغی،ایل لر بویو فارس حاکمیتینین ایستیعمار و ایستیثمار چوماغی آلتیندا ازیله ن گونئی آزربایجان تورک میلتینین میللی اؤنجول و ضیالی لاری ،زیندانلاردا عؤمورلرینی کئچیردن ایگید لریمیزین و جانلارینی بو یولدا وئرن “مهندس امانی” کیمی شهیدلریمیزین روحلارینین داشییجیسیدیر.
ایه رسه کیمسه بایراغیمیزی رسمیته تانیماییرسا،دئمه ک؛ گونئی آزربایجاندا میللی دوشونجه نین ،میلیتچیلیین ،تورکچولویون و بو گونکو موباریزه میزه گرچک بیر بایراغین وارلیق آنلامینی بیلمه ییبدیر.
میللی موباریزه بایراغیمیز دوشونجه میزین و وارلیعیمیزین معنوی آنلاییشیدی دیر ؛ وطنداش اوندا اؤزونو، کیملیینی، دیلینی ،دینینی، مدنیتینی و سایره نی گؤروب موباریزه سینی یورودور.
گونئی آزربایجانیمیز ایستیقلال آلدیغی زامان میللتیمیزین ایراده سی و اویلاریلا سئچدیکلری ایله میللی بایراغیمیز یوکسک لره اوجالاجاق ،آنجاق ایستیقلال آلمادیغیمیز گونه دک اوغروندا امانی لر قانی تؤکوله ن موباریزه بایراغیمیزلا قورتولوشوموزا یورویه جه ییک.
اوگونه دک بیزلره دوشه ن گؤره و؛ بایراغیمیزا سایغی و سئوگینی میللتیمیز ایچینده یایغینلاشدیریب و گوجلندیرمه ک دیر ،بو ایشی ائله بو گوندن اؤز عاییله میزدن،اوشاقلاریمیزدان، قوهوم، قونشو و بوتون تانیشلاریمیزدان باشلامالییق.
۱۵ ایل اؤنجه میللی فعاللاریمیزین بابک قالاسی قورولتاییندا دالغالاندیردیقلاری بایراق بو گون موباریزه میزین، وارلیغیمیزین و بیرلییمیزین بایراغی و سیمگه سی دیر.
بو بایراق میللتیمیزه و وطنیمیزه اوغورلو اولسون.