بحث سختی کار پرستاران در ایران و مشکلات آنها موضوع جدیدی نیست، اما اعلام خبر "مرگ ۱۶ پرستار در یک سال و نیم گذشته به دلیل فشار کاری بالا در ایران" باعث شده تا این مساله دو باره مورد توجه قرار گیرد.
علی محمد آدابی، رییس سازمان نظام پرستاری ایران نسبت به بیتوجهی به مشکلات پرستاران هشدار داده و خواستار رسیدگی به وضعیت شغلی این قشر از جامعه ایران شده است.
رییس سازمان نظام پرستاری درباره اینکه چگونه این آمار تهیه شده است، توضیحی نداده است.
امید که خواهرش پرستار بیمارستان شریعتی است، درباره فشار کاری پرستاران به بیبیسی فارسی گفت: "خواهرم دو هفته پیش به علت فشار کاری دچار مشکل قلبی شد و یک شب در اورژانس همان بیمارستان بستری شد."
تحسین، پرستار یکی از بیمارستانهای ایران است و درباره وضعیت شغلی خود اینچنین میگوید: "من پرستار مرد بخش هستم و چهار پرستار زن همکار من هستند. این چهار نفر باید ۳۰ مریض را ساپورت کنند و کل کارهای مریضهای مرد بخش با بنده است، وقتی که شیفتم تمام میشود و به خانه میروم از خستگی نمیتوانم زمانی را با خانواده بگذرانم. هر چه قدر هم که میگوییم از این وضعیت عذاب میکشیم و سختی کار ما زیاد است کسی محلمان نمیگذارد."
شغل پرستاری طبق ماده ۱۶ قانون سازمان نظام پرستاری مشمول قانون مشاغل سخت و زیانآور میشود، اما به گفته علی اشرف پناه، عضو شورای عالی نظام پرستاری ایران، این قانون به دلایل مختلف از قبیل کمبود بودجه و کمبود نیرو تا کنون عملی نشده است.
آقای اشرف پناه سال پیش با انتقاد از عملکرد وزارت بهداشت در این حوزه گفته بود پرستارانی که این حق از آنها سلب میشود میتوانند با مراجعه به کمیسیون اصل ۹۰ و دیوان عدالت اداری شکایت تنظیم کنند تا با این اهرم فشار وزارت بهداشت مجبور به اجرایی کردن این قانون شود.
سحر، پرستار یکی از بیمارستانهای شهر رشت با تاکید بر فشار کاری میگوید: "پرستار ثابت شیفت شب هستم، فشار کاری بالا است و تا صبح پذیرش بیمار داریم. تنها دو نفر هستیم و به جای دو روز تعطیلی، تنها یک روز تعطیل داریم. میگویند به خاطر کمبود نیرو است، از لحاظ مالی هم وضعیت مناسبی نداریم و حقوق دریافتی ما منصفانه نیست."
پرستار دیگری از بیمارستانی در مهاباد گفت: "تعداد بیماران نسبت به پرستاران در بخش خیلی زیاد است، برای هر پرستار حدود ۱۲ تا ۱۵ نفر بیمار در بخش وجود دارد، فرصت خدماتی رسانی درست نیست و حتی امکان استراحت کافی هم وجود ندارد، حقوق ما هم نسبت به این حجم کار بسیار کم است."
مساله کمبود نیرو در این بخش به حدی است که محمد شریفی مقدم، قایم مقام سازمان نظام پرستاری با ارایه آماری در این باره گفته است: "۱۵۰ هزار پرستار در ایران وجود دارد که برای ارایه حداقل خدمات باید همین تعداد پرستار به مجموعه اضافه شود."
آقای شریفی مقدم با اشاره به اینکه شاخص موجود در ایران برای هر هزار نفر باید سه پرستار باشد، گفت "با این معیار باید ۲۴۰ هزار پرستار شاغل در مراکز درمانی داشته باشیم. این در حالی است که به دلیل شرایط، آمار مهاجرت پرستاران همچنان در حال افزایش است."
بحث حقوق و پرداختها به پرستاران نیز از دیگر دغدغههای آنها است، ایرج حریرچی، قایم مقام وزیر بهداشت پیشتر درباره حقوق پرستاران به خبرگزاریها گفته بود: "متوسط درآمد پرستاران با ۸۰ ساعت اضافه کار و کارانه ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است."
این در حالی است که تعدادی از پرستاران با تاکید بر اینکه حقوق آنها نسبت به وظایفشان کم است میگویند همین حقوق را نیز برخی مواقع سر ماه دریافت نمیکنند.
پرستاری با انتقاد از وضعیت حقوقی خود چنین گفت: "حقوقها را معمولا با تاخیر میدهند، برای نیروهای جدید نیز تا سه ماه حقوقی پرداخت نمیکنند. بعضی بیمارستانها نیز تا ۶ ماه کارانه پرستار را نمیدهند، اما پرداخت برای پزشکان همیشه سر موقع است. حقوق پرستاران پایین است و قوانین موجود برای آنها اصلا رعایت نمیشود."
پرستاران تا کنون چندین بار در اعتراض به حقوق کم و فشار کار بالا و مشکلات این شغل تجمع کردهاند، نهادهای ذیربط هم در بسیاری موارد وعده دادهاند تا شرایط بهبود یابد، اما پرستاران میگویند این وعدهها بینتیجه مانده و این میان تنها پرستاران و بیماران هستند که بیش از همه ضرر میبینند.