تاریخ به شیوههای عمل یک جامعه تأثیر میگذارد. شیوههای عمل ما در زمینهی ارزشها و مسائلی که آنها را مهم تشخیص دادهایم توسعه یافتهاند.
تبریز را شهر اولینها نامیدهاند. اولین چاپخانه، اولین تئاتر و... و در نهایت اولین عصیان دستهجمعی بر علیه تبعیض جنسیتی. دیروز شعارهای طرفداران «تراختور» در نوع خود بینظیر بود. شعارهایی از جنس برابری زن و مرد که شعرگونه خوانده میشد و «زنان» آذربایجانی را به استادیوم فرا میخواند البته با ضمانت پشتیبانی «مردان» آذربایجانی. ویدئوی این شعارها به سرعت فضای مجازی را پر کرد و مخاطبان میلیونی فضای مجازی هرکدام دیدگاهشان را به اشتراک گذاشتند. اکثریت مشوق و اقلیتی که این گونه مطالبات را مناسب فضای ورزشی نمیدانند. خبرگزاری هایی مانند بیبیسی نیز که از سر اجبار و صرفأ به خاطر «دست به دست شدن در فضای مجازی» خبر را پوشش داده بود، خیلی زیرکانه و صد البته عامدانه کلمهی تورک را از ترجمهی شعر حذف کرده بود.
این شعارها دو نکته اساسی نیز داشت که پرداختن بدان خالی از لطف نخواهد بود.
۱) زمان طنینانداز شدن شعارها به گونهای ماهرانه دقیقه ۲۵ بازی اعلام شده بود.
حکومت ملی آذربایجان به رهبری میرجعفر پیشهوری در سال ۱۳۲۵ برای اولین بار در تاریخ ایران با دادن حق رأی به زنان، خط بطلانی بر تبعیضهای جنسیتی چندین صدساله کشید. سال بیستوپنج بهانهای شد برای طلب حق ورود زنان به استادیوم در دقیقهی بیستوپنج بازی و تلنگری بر اذهان خفتهی جامعه که حکومت ملی آذربایجان الگو و نمونهی خوبیست برای تمام فصول.
۲) مخاطب شعارها زنان آذربایجانی بود و بس. مخاطب قرار دادن زنان با در نظر گرفتن جغرافیا واکنشیست دقیق و رفتاریست کاملأ سیاسی.
ولی مخاطب خاص این شعارها زنانی بود که با انکار تبعیض زبانی، بر علیه تبعیض جنسیتی قد علم کردهاند. زنانی از جنس مسیح علینژاد.
مسیح علینژاد قهرمان طیف بورژوا و فارس زبان است. نیازی به استدلال آنچنانی و اسناد و مدارک نیست. نگاه کنید به صفحه اینستاگرام ایشان. تمام کلیپهای که وی منتشر میکند با جملهی «سلام مسیح جون» آغاز میشود. همین سه واژه، فرمان عقبگردیست به میلیونها «زن» تورک زبان. این سه کلمه صراحتأ به ما میگوید که مسیح مخاطبی در آذربایجان ندارد و همهی «دختران سرزمین من» باید فارسی را با لهجهای خاص تلفظ کرده و سپس دنبال حقوق ضایع شدهی خویش باشند.
«سهند مئیدانیندا تورک قیزلارین یئری بوش» در واقع واکنشیست به امثال خانم علینژاد که ردای فمینیستی بر تن کرده است. یقین دارم آن کلیپ شصت ثانیهای را مانند بیبیسی از سر کراهت و فشار روانی روی پیج خود قرار داده است. چون نیک میدانیم مسیح و اپوزوسیونهای خارجنشین نه میانهای با میرجعفر پیشهوری دارند نه زبان تورکی.
طرفداران «تراختور» بر قامت تبعیض فریاد میکشند. برای آنها تبعیض زبانی با تبعیض جنسیتی جدای از هم نیست. ولی واکنشی چنین بیمحابا گاهی تلنگریست بر امثال علینژادها تا خوب درک کنند آذربایجان با مسئلهی زبان با احدالناسی شوخی ندارد.