در بیان ویژگی‌های حرکت ملی آذربایجان این‌چنین نتیجه می‌شود؛ کلیتی فراگیر و ایجابی است که در صدد موجودیت خود می‌باشد. چنین کلیتی جنبش‌ها، احزاب، طیف‌ها و تشکیلات‌های مختلفی را در برمی‌گیرد. این رفتارهای جمعی هیچ یک نماینده حرکت ملی آذربایجان نیست و تمامی رفتار و فعالیت‌هایشان تمثیل‌گر خودشان است. طبیعی است که هر یک از این رفتارهای جمعی در مسائل مختلف، اختلاف استراتژیک داشته باشند.
در انتخابات ۱۴۰۰ نیز همین اختلاف استراتژیک‌ها صحنه جالبی در تاریخ آذربایجان رقم زد.
عده‌ای از فعالین دلسوز حرکت ملی آذربایجان عقیده بر تحریم انتخابات داشتند. در نتیجه این تحریم، در تمامی شهرهای آذربایجان میزان مشارکت مردم نسبت به دوره قبلی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرد. مثلا طبق آمار رسمی کشوری میزان مشارکت در آذربایجان شرقی۴۵٪، آذربایجان غربی۴۶٪، اردبیل۵۴٪، زنجان۵۳٪ اعلام شد؛ که نسبت به انتخابات ۱۳۹۶ حدود ۲۰ درصد کاهش داشت.
عده‌ای از فعالین دلسوز حرکت ملی آذربایجان نیز عقیده بر شرکت در انتخابات شورای شهرها در مناطقی که خاک آذربایجان از جانب دشمنان آذربایجان تهدید می‌شود؛ داشتند. در نتیجه این اعتقاد، لیست‌های واحدی تحت عنوان "بیرلیک سسی" در شهرهای مختلف ارایه شد. نکته قابل توجه اینکه ما در انتخابات گذشته شاهد چنین اتحادی نبودیم و معمولا چند لیست متفاوت از هر شهر ارائه می‌شد. در نتیجه این لیست‌های واحد، نتایج چشمگیری رقم خورد. در شهرهای رشت، اورمیه، سایین قالا(شاهین دژ)، سولدوز(نقده)، تیکان تپه(تکاپ)، سلماس و ... تمامی یا اکثریت نفرات مدنظر فعالین حرکت به عنوان شورای شهر انتخاب شدند.
فعالین دیگری نیز با نوشتن نامه‌ای به آقای عبدالناصر همتی، لیستی از خواسته‌های آذربایجان از رییس جمهور آینده کشور را مطرح کرده بودند.
همانطور که در ابتدا گفته شد؛ حرکت ملی آذربایجان کلیتی فراگیر و شامل همه این عقیده‌هایی‌ست که در انتخابات اخیر وجود داشت. همه این استراتژی‌ها برای آذربایجان است و بر اساس کلی ادلّه از جانب هر کدام بیان می‌شود، خواه اینکه نقدهایی از جانب دیگری داشته باشند.
به بیان دیگر کسی که به اندیشه "آذربایجان‌چیلیق" مسلّح است؛ هر تصمیمی بگیرد، برای آذربایجان خواهد بود و تمامی افعالش در جهت سعادت آن.
اما نکته قابل توجه اینکه، با توجه به شرایط خاص منطقه آذربایجان و ویژ‌گی‌ها و تفاوت‌هایش نسبت به سایر مناطق، باید در همه اتفاقات فعالین دلسوز حرکت ملی آذربایجان نقش بازی‌ساز داشته باشند و در میدان بازی دیگری بازیگر نباشند. مثلا در انتخابات، چه تصمیم به رای‌دادن باشد و چه تحریم آن، این اقدام از جانب خود فعالین باشد و در داخل جریان دیگر نیفتاده و اعمال و گفتارشان همانند یک دگرستیز و یا برنداز تلقی نشود.
پ.ن: کلیتی فراگیر بودن حرکت ملی آذربایجان ویژگی فوق‌العاده‌ایست که باعث می‌شود در جامعه آذربایجان دیکتاتوری اندیشه و یا رفتار گله‌ای وجود نداشته باشد و پویایی جامعه را در پی دارد. چیزی که هم‌اکنون اپوزیسیون درگیر آن است.
