هر ندن قاباق هر تک–تکیزین آلنیندان اؤپورم و باش اییرم کی اوزاق و یاخین یولدان تشریف گتیریب سیز. من کیچیک قارداشیزین و اردبیل ده کی هم رزم لریز و میللی فعاللارین باشین اوجالدیب سیز. ساغ اولون و چوخ خوش گلیب سیز. باشیز اوجا اولسون.
آنا دیل مسئله سی
اؤنوموزه گلن بیر مهم مسأله آنا دیلی دیر. منده آیری زاویه دن و آیری باخیشدان آچماق ایسته ییرم. دوستلارین هر تک-تکی بویوردوغو تک، دیل و کولتور هر بیر میللتین هویتی نین اساس دیره ییدیر. بو اساس دیرک یانی بو اورتا دیرک چکیلنده کسینلیکله اوبیری دیرک لرده، یانی قیراقداکی دیرکلرده ییخیلمالی دیر. دیل میللت لرین تاریخینده چوخ بؤیوک بیر رول اویناییب و بونا مصداق لاریمیز، میثال لار و شاهیدلریمیز دونیا سوییه سینده چوخ – چوخدور. بؤلگه ده حتی آوروپا اؤلکه لرینده. بیز تاریخده میللت لر تانیییریق، دیللرین قورویوب ساخلاییب لار. تامام آنا توپراق لاریندان سورگونلوکلرینه رغمأ، تاریخ بویو قیریلیب و داغیلدیقلارینا رغمأ، یئرسیز و توپراقسیز یاشادیقلارینا باخمایایاق، کولتور و دیل لرین قورویوب و ساخلاییب لار. بو میللت لر، نهایت توپراق صاحیبی اولوب لار. بونون عکسینه بیر سیرا میللت لر توپراقلی و یئرلی اولاراق کولتور و اونون اساس کؤکونو، یانی دیللرین ایتیریب و اودوزوبلار. دئمک اولار الان تاریخ صحیفه سینده ن پوزولوبلار و یوخ حئسابیندادیرلار. فقط تاریخچی لر آراشدیرمالاریندا بونلارا توش گلیرلر. بو اؤلکه لردن موختلیف یئرلرده واردی و بو میللت لر دن موختلیف یئرلرده واریمیزدیر. دئمک کولتورون و دیلین قورویوب ساخلایا بیلمه ین میللت، کسینلیکله توپراق قایغیسیدا چکه بیلمز. تأسوفله بو گون بیزده او دوروما دوشمکده ییک. اگر قونشو میللت لر، قونشو قوم لار، کیچیک میللت لر، دونن الیمیزین آلتیندا ال آلتیمیز اولان میللت و یا قوم لار، بیزه بو گون خریطه لرینده و نقشه لرینده توپراق مئیدانی اوخویورلارسا، بیر یاندان تالیش، اردبیلی خریطه سینینده و نقشه سینده چکیرسه، بیر یاندان کورد بو ایشی گؤرورسه؛ بیر ندنی اونلارین جاه طلبلییینه و توپراق حریصلییینه قاییدیرسا، دوخسان دوققوزو، بیزیم ایندیکی دوروموموزا قاییدیر. قونشو میللت لر بیزیم دوروموزو منجه بیزدن یاخچی تانیییب لار. بیزیم میللت نه سوییه ده اولدوغونو و نئجه اؤز توپراغینین و هوییت ینین قایغیسین چکدییینی بیله رک بو جرأته و جسارت ال تاپیب و آددیم آتیرلار. تأسوفله.
بو مسئله نین تکجه قورتولوش یولو کولتورولوموزه – دیلیمزه قاییتماقدیر. آمما نئجه قاییتمالیییق؟
بیر میللته کی تمام ابزارلارلان آسیمیلاسیون سیاستینین اریتمه ابزارلاری نان، بیر مئکانیزم و بیر دارتان دییرمان یارادیب لار کی، گونده اوتوماتیک وار دارتیر و میللتی آرادان آپاریر. اونون قارشی سیندا تکجه بیر گوج وار. اودا میللتچی لیک و میللی روح گوجودور. آییق انسانلاریمیزین گوجودور. بو آییق انسانلار بو میللتچی آدی داشییان انسانلار کی، صرفأ میللت لرینین انسان تکی یاشاماسینی ایسته ییرلر، بؤیوک بیر وظیفه داشیماقدادیلار.
آمما بوردا بیر سورغو چیخیر اورتایا؛ گؤرسن بیز اؤز گؤره ویمیزی دوغرو دوزگون یئرینه یئتیره بیلمیشیکمی بو ایللرده؟
بو سورغو کئچمیشده کی اولان بؤیوک-بؤیوک ایشلری و گنج لریمیزین آغیر وئردیگی هزینه لری سووال آلتینا آپارمیر،کلیت ده بیر واقعیته ایشاره ائدیرم. بیزیم اله گتیردیییمیز، گرکنلریمیزین قاباغیندا صیفر حدینده دیر. بیزیم گرکنلریمیز چوخ بؤیوک دور. بیز عین حالدا بو قابیلییت ده اولمالی ییق کی، دیلیمیزی-کولتوروموزو دیرچلده رک میللتیمیزی آییلداق. چون بیزیم تکجه بیر گوجوموز وار دونیادا و دونیا بیزی گؤره بیلمک وضعیتینه گتیره بیلک اودا میللتیمیزین آییق لیغی، اویاقلیغی و اؤز میللی منویاتینا و مسئله سینه قایغی چکمه سی دیر. میللت اویانماسا، میللت گوجه گلمه سه، بیزده گوج یوخدور. بیزی سویون اوزونده کی کؤپوک تکی ییغیب و ییغاجاقلار. شکی میز اولماسین. فیکیر ائله مه یک هر نمنه قورتاردی و بیر سیرا ایشلر گؤرولدو مسئله بیمه اولدو. خیر
قارشیندا بیر بؤیوک گوج وار. رحم سیز وضعیت ده تامام ابزارلاریندان ایستیفاده ائده رک سنی اریتمه یه چالیشیر. میللت یوی اریتمه یه چالیشیر و اؤزوندن بیگانه ائله مه یه. بیز میللتیمیزی اویاتماساق میللتیمیز
تورپراق قایغیسی چکمه یه جک. بیز میللتیمیزی اویاتماساق باتی آذربایجان دا میللت هر نه یه ساده و صاف باخاجاق. او تورکون بؤیوک روحو کی قوناق سئورلیک دی او باخیمدان گئنه ده باخاجاق و بیز ائله اوردان ییخیلمیشیق یئنه ده ییخیلاجاییق. فیکر ائله مه یین قاراباغ تیکرار اولماز. حتمأ تیکرار اولار. اگر بیز یئتری قدر اؤز گؤره ولریمیزی یئرینه یئتیرمه سک.
بوردا بیر اؤنملی و مهم مسئله : اولار کی یاتیب لا، یاتیب لار. آغیر مسئولییت اویاقلاریمیزین دیر. عزیر یولداشلار مبارزه، مبارزه دیر. اولموش اون مین ایل، بئش مین ایل، ایکی مین ایل، یوز ایل، الی ایل بوندان قاباق، یا الان اولموش اولا. مبارزه نین بیر مؤلفه لری واردیر. بیر اصول لاری وار. مبارزه مئیدانینا گیرن چوخ شئیدن کئچمه لی دیر. او غایی هدفی گؤرمه لیدیر. بیز اگر بو مئیداندا میللی منوییاتی قویوب، میللی چیخارلاری قویوب، شخصی چیخارلاریمیزی دوشونسه ک کسینلیکله اودوزمالیییق. اگر چالیشساق میللی حرکتی اؤز شخصی چیخارلاریمیزنان و منافع لریمیزنن تنظیم ائده ک، کسینلیکله میللی حرکتی اوچوروما آپاراجاییق. و تأسوفله بعضی لایه لرده بو گؤرسنیب دیر آمما عموم دا یوخ. عموم دا شکی میز یوخدور کی ده یرلی و چیخارلی اینسان لاریمیز واردیر کی هر بیر زادینان کئچمه لی دیر. بیز میللی و مدنی مبارزه قاباغا آپاریریق. کولتورولوموز، دیلیمیزی، هویتیمیزی، ایقتیصادیمیزی قورومالیییق. بیز کوبود ساواشا و میلیتاریستی بیر ساواشا کئچمک ایسته مه میشیک و ایسته میریک. آمما بعضأ بعضی مسائل ده خصوصا مبارزه و ساواش مئیدانلاریندا کی شکی میز یوخدور کی بیز ساواش مئیدانینداییق آمما قلم، سؤز و کولتورسل چالیشمالار باخیمیندان. بوردا بیر سئری اصول لار وار. مقابل نقطه نمنه دن ایستیفاده ائدیرسه و یارالانیرسا، بیزده محکوم و مجبوروق اوندان ایستیفاده ائدک. بیزده مجبوروق کوبود داوراناق. چون بیز گؤره بیلمیریک پولاد قیلینجینین قاباغیندا تاختا قیلینجین کسری اولا. کسین لیکله یونولوب گئده جک. بیزیم مدنی مبارزه میز، مدنی شکیلده کسینلیکله قاباغا گئتمه لیدیر. آمما توپراق مسئله سینده بو حربه و چوخلو شئی لر ده ییشیلمه لی دیر. بیز میللی قایغیمیزی چکیریکسه ، نورمال یاشاییشیمیزی زامانی و یئری گلنده حتمأ تعطیل ائله مه لیییک. ایندی، دوستلاریمیز مطمئنأ اوستادلاریمیز، گنج لریمیز یاخچی یازار یاخچی یوزار یاخچی تئوریسین. آنجاق مقایسه ائده ک.
نئجه اولا بیلر کی "کورد"ون گنج قیزلاری و گنج اوغلانلاری، مجازی فضادا عکس لرین گؤروروک چیخیرلار داغدا-داشدا بیر اوووج قووورقایلان و بعضا آج، داغدا قالیر توپراق قوروماغا و جسارت تاپیر و او قدر مغرورلانیر توپراق آلماغا، توپراغین چوخالتماغا. او اونون گنجی؛ کی تامام اجتیماعی حرکت لرین و تامام اینسان آدی اولان حرکت لرین اصلی موتورو، گنج لردیرلر. او کورد-ون گنجی و بودا بیزیم بعضی گنج لریمیزین دورومو؟ ائله فضای مجازی ده او اونون گنجینین دورومو، بودا بیزیم بضی گنجلریمیزین دورومو.
عزیر دوستوم گزیلره چیخیرسیز. اگر تفریح اوچون دیرسه، لوطفأ و لوطفأ تفریح یوی ائله، آخیردادا او مارشی اوخوما. تطهیر ائده سن او تفریح یوی، من تفریحی قدغن یا آللاه ائله مه میشکن دئمیره م تفریح بیزه حرام دیر. اگر او آنچنانی گزمه یه چیخیب، اوردو آدین قویوبسان. تفریح دن سونرا او تفریح کی بیر کلمه، بیر جومله میللی مسئله دن دانیشماییب سان، میللی قایغی چکمه ییبسن، میللی دردی چکمه ییبسن، توپلاندیغین مسئله دن بیر نتیجه آلماییب عمله کئچیرتمک حدینه گلمه مه ییبسن، بوزقورد توتما. بوزقورد چوخ مقدس دیر بیزه. دوزدور دونیادا بعضأ بعضی یئرلرده، حتی حاکیمییت ده بو گون بوزقورد-ا چالیشیر آیری گؤزنن باخا. بوزقورد اشارتی بیزه اونا گؤره مهم دیر کی بو اشاره نی قالخیزان لار، میللی فعال تانینیرلار. بونو کیرلتمه یک .
بیز غربی آذربایجانداکی اولان اینسانلاریمیزی ایلک اؤنجه اویاتمالیییق. میللی دردلرینه تانیش ائله مه لییک. میللی ساحه لرین بوتون تانیتدیرمالیییق. سونرا کوردو اؤزو تانییاجاق، دوستون و دوشمنین تانییاجاق.
تأسوفله بعضأ بیر ایش لر گؤرولوبدور اؤرنک اوچون "سی دی" ایشله نیلیب دیر. بیر یانی مظلوم بیر یانی یازیق، او بیر یانی ییرتیجی بیر شئی گؤرسه دیبدیر. ساواش مئیدانلارینین از جمله ابزارلاریندان روانی جنگ دیر. سن پسیکولوژی جنگ ده اؤزون-اؤزونو اودوزدورورسان. سن اورمییه لی یه، قوشاچای لی یا او بیرسی یئرلره دئییرسن کی بو[کورد] چوخ خطرناک بیر شئی دیر. بوردان کؤچوب قاچمالیییق. بیلمه یه - بیلمه یه بونو یئتیریرسن عزیر میللتچی قارداش؟! شاید ده دؤرد دنه تجربه لی اینسانلارلالا، سنین اؤز شهرینده اولانلارلادا مصلحت لشمیرسن. بیز میللی مسئله نی جیددی حالدا، خصوصا باتی آذربایجاندا میللی شعورو دیرچتمه لی ییک تا بو اینسانلاری، یوز الده ائده رک دوخساندا اونون ایچینده اولا.
دوستلاریمیز ایشاره ائله دیلر سیلاح –قیلینج. بونلارین اگر دونیادا مالکیت و مالکیت معنوی سی واردیرسا، آت اویناتماق، سیلاح اویناتماق بیزدن باشقا میللت لره یئتیشیب دیر. یئری گلدیکجه هر نه یی هامیدان یاخچی باجاریریق.
بو بیزیم ژنی میزده و قانی میزدادیر. بیز قدرت زامانی کسینلیکله قوناق سئور و قوناق پرور اولموشوق آمما خطر زامانی تورکو دوردورماق چوخ چتین اولوبدور.
کورد مسئله سی
دوستلارلا بوتون اوستان لارلا و بوتون بؤلگه لرله ارتباط قوردوق، اوتورالار بو مسئله نی دانیشالار. بعضأ بو مسئله یه اینانمایان و بو مسئله نی چوخ سویوق توتان حتی بعضأ فلان گروهو، فلان تشکیلاتی، فیلان شخصی مذاکیره یه قویوب تفسیر ائله مکدن بونو اسگیک گؤروب وقت قویمایان بی لریمیزده وار. آمما بیز اونلاری دؤوور ووراجاییق. بوتون بؤلگه لرده حاضیرلیق گئده جک. بو بیر قور ایدی بیر جریققه ایدی بولار آتدیلار. فیکر ائله مییه ک بو گون فیتیله سی چکیلدی آشاغا بیر داها اولمایاجاق. بو باره ده موختلیف سئچه نک لرله، دوسلاریمیزین موختلیف یئرلرده یاخچی فیکیرلری وار، پارالئل حالتده قاباغا آپارمالی ییق. عین حالداکی میللتیمیزنن حتمأ دانیشمالیییق. بیرینجی بیزیم ان اؤنملی مسئله میز هر مسئله ده، میللت نن دانیشماقدیر. میللت نن ده دانیشماق بللی دیر هانسی یوللارلا اولور. فیس بوک و یا مجازی فضا چوخ اؤنملی بیر ابزار دیرآنجاق اورا محدود بیر فضادیر و چوخ یارارلیدیر اؤز یئرینده. اورا خاص انسانلار گئدیر. میللت نن دانیشماق چئشیدلی یوللارنان قاباقجادا اولوب، ایندی ده اولاجاق و اولماسا بیز میللتی اودوزاریق یانی میللتیمیز الیمیزدن گئدر.
بیرلیک مسئله سی
بیرلیک ان اؤنملی مسئله دیر بوتون حرکت لرده، بوتون نهضت لرده. اصلأ اینسانلیغین و جامعه نین داوام تاپماسیندا و قوام تاپماسیندا حتی حاکیمییت جاری اولان جوامع ین یاشادانی بیرلیک دیر. آمما بیرلیگین اصول لاری وار.
بیرلیک نئجه اولمالی دیر؟
نه لری بیز سیندیرساق بیرلییه ساری گئده بیلریک؟
مگر اولا بیلر من چالیشام سنی اؤز رنگی مه دؤندرم و بوردا بیرلیک یارانا؟
یوخ
بیرلیگین بیرینجی اساسی، نئجه دموکراسی نین بیرینجی اساسی، و خوشبخت لیک نن بو گونلر آغزیمیزدا دولانیر، دموکراسی و دموکرات داورانماق. و دوستوموزون بویوردوغو تکین هر بیر حرکتی و ایشی دوردورماغا لازیم گؤرولنده دموکراسی قیلینجی ایله باشلاردان چیرپیلیر وجاوانلارین روحون اؤلدورورلر. دموکراسینی دوشونن اینسانلاریمیز، دوستلاریمیز، گنجلریمیز، آغ ساققال لاریمیز بیرمهم مسئله نی دیققته آلمالی دیرلار و اودا دموکراسینین بیرینجی اساسی اولان "تکثر"-دور.
بیز بیر-بیریمیزی رسمییته تانییاراق، بیر-بیریمیزی قبول ائده رک، بیرلشه بیلریک. حذفی دوشونمه یک. چالیشمایاق کیمسه نی حذف ائدک. چالیشمایاق فلان گروهو، فلان تشکیلاتی، فلان مسئله نی آرادان قالدیراق. بیزیم الان مختلف تشکل لر و گروه لاریمیز وار کی آدین بیلیریک و تانیییریق و مختلف تشکل لر و گروه لاریمیز واردیرکی آدین بیلمیریک ، تانیمیریق و آد قویوماییب لار اؤزلرینه. کسینلیکله منسجیم چالیشیرلار. بو جمع لر و اینسان لار بو شخص لر بو فردلر بو تشکل لر هر کس اؤز سلیقه سی ایله فعالییت ائله مه لی دیر. بیر-بیرلرینه تنقیدلری اولا بیلر، تنقیدینده یوللاری وار و بو تنقیدین ایچینده سلیقه لریده رسمییته تانییاق.
روحیه لر فرق ائله ییر. دوستلار اینسانلار متفاوت موجوددور. اینسان اوغلو متفاوت روحلارا مالیک دیر، فیزیکی باخیمیندان دا، روح باخیمیندان دا. طبیعی دیر بیزیم نوع مبارزه میز کی قاباغا گئدیر بیر عده نین سلیقه سی ایله ن و روحیه سی ایله ن، رفتارلاریلان یئمه یه جک. بیز فضانی آچیق قویمالیییق اوبیرسی لر ایسته دیک لری کیمی قاباغا گئتسین. بیری گؤیلو ایسته ییر تشکیلاتی فعالیت ائده، بیری گؤیلو ایسته ییر تشکیلاتی یوخ آیری جوره فعالیت ائله یه. البته منفرد فعالیتین معناسی یوخدور. هر تک-تکی، بیر-بیرین قبول ائله مه لی دیر و رسمییته تانیمالی دیر. عین حالدا اگر بو رسمییته تانیسا و قبول ائله سه شکی میز اولماسین بیرلیک اوندا یاراناجاق. سن منی چالیشسان اؤز رنگیووه دؤندرسن، سن منی تخطئه ائله مه یه چالیشسان، سن منی انواع و اقسام یوللارنان آتدیغیم آدیم لاری خارابلاماغا چالیشاسان، تخریب ائله مه یه چالیشاسان، کسینلیکله من سنین ان منطقی نقدلری وه ده دوزگون باخمایاجایام. سنین گؤزل سؤزلریوی ده، دای گارد توتاراق ائشیده جه یم. او زاماندی کی منطق آرادان گئده جک و بیرلیک آدیندا بیر شئی اولمایاجاق.
بیز پلورالیزمه، دموکراسی نین اساس رکن لریندن اینانماساق، بیرلیک ائله یه نمه ریک.
بیرلیییمیز اولاجاق. کسینلیکله اولاجاق و بونا بیز اینانیریق و اراده بونا باشلانیب دیر، میللی حرکتین اراده سی. میللی حرکت مختلف مرحله لر سوووشدوروب. جنین لیک حالتین، اوشاقلیق حالتین و انواع و اقسام مرحله لر سوووشدوروب و سوووشدوراجاق. بوردادا او گولونج مسائل لر گله قاباغا، او گروه بو گروه ائلیه مه یک. بونودا آرتیریم، مشتری اولمایاق دئدی قودولارا. دئدی - قودولارا مشتری اولماساق، شک یمیز اولماسین دئدی-قودو ائشیتمه یه جه ییک. حتمأ من مشتری یم کی او دئدی قودو گلیر منه چاتیر. کیمسه نین تخریبات ین سئویرم کی اونو ائشیدیرم. اگر خوشوم گلمه سه و بو تخریبات دان آجیغیم گلسه، تخطئه ائدیب اونون قاباغین آلسام بونلار اولمایاجاق.
مذهب مسئله سی
بوردا بیزیم توپراق مسئله میز وار. بیز دئییریک میللی حرکتیمیزده تامام گروه لار، تامام تشکل لر، تامام نحله های فکری، تامام ایدئولوژی لر یئر آلا بیلر. یعنی میللی حرکت بؤیوک بیر ظرف دیر کی تمام ایده و افکارلار اونون ایچینده یئر آلابیلر. پس بیزه مذهب بیر اینسانی پدیده دیر و یا بیر آسمانی پدیده دیر کی هر اینسان اؤز ایسته یی نن و باخیش زاویه سینین و دونیا گؤروشویلن اونو سئچیب دیر. بیز اونا توهین ائتمه مه لی ییک. بیز اگر هر مذهبه و هر دینه و هر ایدئولوژی یه مالیک یک و قبول ائدیریک سه اونوندا هر نه یه مالیک اولماسینا حق وئرمه لی ییک. شیعه و سنی مسئله یوخوموزدور. بیزیم توپراق مسئله میز دیر و دونیاداکی سنی و شیعه هامیسی بیزیم قارداشلاریمیزدیرلار. مطلقأ بونلارا اؤزگه گؤزونده باخیلماییب. میلیارد یاریم موسلمان ین هر تک-تکی بیزیم قارداش لاریمیزدیرلار. بیزیم مشترک بیر- اولوتانری، ایکی- قورآن، اوچ -پیامبریمیز وار. بیزیم چوخ بؤیوک و کسین مشترک و بیزی بیر یئره ییغابیلن فاکت لاریمیز واردیر.
بونا دیققت ائده ک کی بو "کورد مسئله سی"نده، آماندی چالیشاجاق لار تا بعضی مسائلی طرح ائتمک لن اونلار غالیب گله لر. اهل تسنن له حؤرمت له یاناشمالی ییق. بعضأ بعضی صحنه لرده او جومله دن فیس بوک دا گؤرسه نیر، اوناد بو زاویه دن باخیلماسین کی، فلانی سنی اولدوغونا گؤره بو ایشی گؤرور. دیققت ائلییه ک بو زاوییه دن باخاق کی، بو ایشلر غیر اینسانی بیر حرکت دیر و ایسلام-ا و دینه یاراشمایان بیر شئی دیر و ایسلام و دین بونلاری قبول ائله میر و سنی عالمینه ده توهین ائدیجی بیر ایش لردی کی اهل تسنن آدی ایله گؤرولور.
آچیقلاما :
بو دانیشیق - جی ایلده، اردبیل شهرینده عابباس بی لیسانی جناب لارینین اؤز ائوینده کی قورولان "یازار و شاعرلر" توپلانتی سیناعایید اولونور .